τούτη η εποχή
του εμφυλίου σπαραγμού
δεν είναι εποχή
για ποίηση
κι’ άλλα παρόμοια:
σαν πάει κάτι
να
γραφή
είναι
ως αν
να γράφονταν
από την άλλη μεριά
αγγελτηρίων
θανάτου
γι’ αυτό και
τα ποιήματά μου
είν’ τόσο πικραμένα
(και πότε – άλλωστε – δεν είσαν;)
κι’ είναι
- προ πάντων -
και
τόσο
λίγα
(Νίκος Εγγονόπουλος)
Η Μουσική ως Ίαμα...
26/6/09
Οι Φωτεινές Εξαιρέσεις
Η κυβέρνηση ψάχνει για έσοδα. Νέοι φόροι παντού.
Υπάρχει κι άλλη επιλογή. Μείωση των εσόδων. Πιο επίπονη, αλλά ρεαλιστική.
Αντιγράφω από το greekblock.blogspot.com. Η είδηση επιβεβαιώνεται και από πολλά άλλα δημοσιογραφικά site.
"ΠΩΣ ΚΑΤΑΦΕΡΕ ΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ "ΑΧΕΠΑ" ΜΕ ΠΕΝΤΕ ΑΠΛΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΝΑ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΕΙ 21 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ ΣΕ ΕΝΑ ΧΡΟΝΟ ΑΠΟ ΤΙΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ
ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΦΑΝΤΑΣΤΕΙ ΚΑΝΕΙΣ ότι σε ένα μόνο νοσοκομείο και χωρίς θεαματικές ενέργειες μπορούν να εξοικονομηθούν μόνο σ' ένα χρόνο 21.000.000 ευρώ από φάρμακα;Η επιτυχής προσπάθεια του νοσοκομείου "ΑΧΕΠΑ" κατάφερε να περιορίσει τις φαρμακευτικές δαπάνες όχι σε βάρος των ασθενών, αλλά των φαρμακευτικών εταιριών.
Πρωταγωνιστές αυτής της προσπάθειας, που ξεκίνησε στο μεγάλο αυτό νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης, είναι ο διοικητής του"ΑΧΕΠΑ" Δ. Γάκης και η διευθύντρια του φαρμακείου του νοσοκομείου Αλίκη Τσακάλου.
Δυο άνθρωποι που -κόντρα στο ρεύμα- αποδεικνύουν ότι μπορούν ν'αντισταθούν στις δοσοληψίες με τις φαρμακευτικές εταιρίες.
Στο έγγραφο που έστειλε στο υπουργείο Υγείας το νοσοκομείο "ΑΧΕΠΑ" παρατίθενται πέντε "μυστικά" , όπως τα αποκαλεί η διοίκηση του νοσοκομείου που οδήγησαν στην εξοικονόμηση των 21.000.000 ευρώ.
Παράλληλα στο έγγραφο αυτό αποκαλύπτεται και η πίεση που ασκούν κάποιες φαρμακευτικές εταιρίες και οι οποίες καταγγέλουν, δια του συνδικαλιστικού τους οργάνου, την πολιτική εξοικονόμησης του νοσοκομείου, επικαλούμενες μάλιστα συγκεκριμένες νομοθετικές διατάξεις και υπουργικές αποφάσεις(;;;)
ΤΑ ΠΕΝΤΕ "ΜΥΣΤΙΚΑ" όπως ακριβώς αναφέρονται στο σχετικό έγγραφο:
Ατομική δόση φαρμάκου (δίνουμε χάπι χάπι τα φάρμακα για τον συγκεκριμένο ασθενή).
Δεν χορηγούμε μεγαλύτερη δόση από τη μέγιστη εγκεκριμένη από τον Ε.Ο.Φ. και την Ε.Ε.
Δεν χορηγούμε φάρμακα εκτός των εγκεκριμένων ενδείξεων από τον Ε.Ο.Φ. και την Ε.Ε. (αυτό είναι το κύριο σημείο τριβής με τους γιατρούς).
Χορηγούμε γενόσημα (αντίγραφα ελληνικά) που είναι 20% φθηνότερα από το πρωτότυπο φάρμακο.
Κάνουμε διαπραγματεύσεις με τις εταιρίες για την χορήγηση εκπτώσεων ή δωρεών στο νοσοκομείο.
Επίσης αναφέρεται ότι.." όλα τα παραπάνω έγιναν σιγά σιγά με μέτριες αντιδράσεις.." και στη συνέχεια κατονομάζονται δύο εταιρίες που αντενεργούν .."με τρόπο έντονο και αντιδραστικό."
Αυτά τα πολύ απλά "μυστικά" έχουν φέρει τις φαρμακευτικές δαπάνες του νοσοκομείου "ΑΧΕΠΑ" στα επίπεδα του 2003, παρά την κατά 15%-20% αύξηση των τιμών.
Από το 2003, που το νοσοκομείο αυτό άλλαξε τακτική απέναντι στον τρόπο χορήγησης των φαρμάκων, εξοικονόμησε 52 εκατ. ευρώ, ποσό που φτάνει για να φτιάξει το υπουργείο ένα ακόμα νοσοκομείο!!!
Η πρώτη αντίδραση του υπουργείου Υγείας (εν αγνοία υπουργού, όπως λέγεται) ήταν μια εγκύκλιος με ημερομηνία 26/11/08 που στάλθηκε σε όλα τα κρατικά νοσοκομεία και ούτε λίγο ούτε πολύ, ακύρωνε την πολιτική του νοσοκομείου "ΑΧΕΠΑ".
Επικαλούμενη κάποιες νομοθετικές ρυθμίσεις (τις οποίες το νοσοκομείο αντέκρουσε) η Διεύθυνση Φαρμάκων και Φαρμακείων του υπουργείου εφιστούσε την προσοχή στην πιστή τήρηση της νομοθεσίας, ορίζοντας, μεταξύ άλλων, ότι η συνταγογράφηση των φαρμάκων επιτρέπεται μόνο με την εμπορική τους ονομασία, σε συγκεκριμένη μορφή, περιεκτικότητα, ποσότητα και δοσολογία, πως η συνταγογράφηση αποτελεί αποκλειστική αρμοδιότητα του γιατρού, πως απαγορεύεται η αντικατάσταση των φαρμάκων που γράφουν οι γιατροί με άλλα σκευάσματα όμοιας δραστικής ουσίας, χωρίς την έγκριση του γιατρού κλπ.
Τέσσερις μέρες αργότερα μετά το χαμό που προκάλεσε, η εγκύκλιος αποσύρθηκε.
Η διοίκηση του νοσοκομείου "ΑΧΕΠΑ" θα προχωρήσει και σε νέες προτάσεις, που θα αποσκοπούν στην ορθολογιστική χορήγηση φαρμάκων από όλα τα νοσοκομεία της χώρας."
Υπάρχει κι άλλη επιλογή. Μείωση των εσόδων. Πιο επίπονη, αλλά ρεαλιστική.
Αντιγράφω από το greekblock.blogspot.com. Η είδηση επιβεβαιώνεται και από πολλά άλλα δημοσιογραφικά site.
"ΠΩΣ ΚΑΤΑΦΕΡΕ ΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ "ΑΧΕΠΑ" ΜΕ ΠΕΝΤΕ ΑΠΛΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΝΑ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΕΙ 21 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ ΣΕ ΕΝΑ ΧΡΟΝΟ ΑΠΟ ΤΙΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ
ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΦΑΝΤΑΣΤΕΙ ΚΑΝΕΙΣ ότι σε ένα μόνο νοσοκομείο και χωρίς θεαματικές ενέργειες μπορούν να εξοικονομηθούν μόνο σ' ένα χρόνο 21.000.000 ευρώ από φάρμακα;Η επιτυχής προσπάθεια του νοσοκομείου "ΑΧΕΠΑ" κατάφερε να περιορίσει τις φαρμακευτικές δαπάνες όχι σε βάρος των ασθενών, αλλά των φαρμακευτικών εταιριών.
Πρωταγωνιστές αυτής της προσπάθειας, που ξεκίνησε στο μεγάλο αυτό νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης, είναι ο διοικητής του"ΑΧΕΠΑ" Δ. Γάκης και η διευθύντρια του φαρμακείου του νοσοκομείου Αλίκη Τσακάλου.
Δυο άνθρωποι που -κόντρα στο ρεύμα- αποδεικνύουν ότι μπορούν ν'αντισταθούν στις δοσοληψίες με τις φαρμακευτικές εταιρίες.
Στο έγγραφο που έστειλε στο υπουργείο Υγείας το νοσοκομείο "ΑΧΕΠΑ" παρατίθενται πέντε "μυστικά" , όπως τα αποκαλεί η διοίκηση του νοσοκομείου που οδήγησαν στην εξοικονόμηση των 21.000.000 ευρώ.
Παράλληλα στο έγγραφο αυτό αποκαλύπτεται και η πίεση που ασκούν κάποιες φαρμακευτικές εταιρίες και οι οποίες καταγγέλουν, δια του συνδικαλιστικού τους οργάνου, την πολιτική εξοικονόμησης του νοσοκομείου, επικαλούμενες μάλιστα συγκεκριμένες νομοθετικές διατάξεις και υπουργικές αποφάσεις(;;;)
ΤΑ ΠΕΝΤΕ "ΜΥΣΤΙΚΑ" όπως ακριβώς αναφέρονται στο σχετικό έγγραφο:
Ατομική δόση φαρμάκου (δίνουμε χάπι χάπι τα φάρμακα για τον συγκεκριμένο ασθενή).
Δεν χορηγούμε μεγαλύτερη δόση από τη μέγιστη εγκεκριμένη από τον Ε.Ο.Φ. και την Ε.Ε.
Δεν χορηγούμε φάρμακα εκτός των εγκεκριμένων ενδείξεων από τον Ε.Ο.Φ. και την Ε.Ε. (αυτό είναι το κύριο σημείο τριβής με τους γιατρούς).
Χορηγούμε γενόσημα (αντίγραφα ελληνικά) που είναι 20% φθηνότερα από το πρωτότυπο φάρμακο.
Κάνουμε διαπραγματεύσεις με τις εταιρίες για την χορήγηση εκπτώσεων ή δωρεών στο νοσοκομείο.
Επίσης αναφέρεται ότι.." όλα τα παραπάνω έγιναν σιγά σιγά με μέτριες αντιδράσεις.." και στη συνέχεια κατονομάζονται δύο εταιρίες που αντενεργούν .."με τρόπο έντονο και αντιδραστικό."
Αυτά τα πολύ απλά "μυστικά" έχουν φέρει τις φαρμακευτικές δαπάνες του νοσοκομείου "ΑΧΕΠΑ" στα επίπεδα του 2003, παρά την κατά 15%-20% αύξηση των τιμών.
Από το 2003, που το νοσοκομείο αυτό άλλαξε τακτική απέναντι στον τρόπο χορήγησης των φαρμάκων, εξοικονόμησε 52 εκατ. ευρώ, ποσό που φτάνει για να φτιάξει το υπουργείο ένα ακόμα νοσοκομείο!!!
Η πρώτη αντίδραση του υπουργείου Υγείας (εν αγνοία υπουργού, όπως λέγεται) ήταν μια εγκύκλιος με ημερομηνία 26/11/08 που στάλθηκε σε όλα τα κρατικά νοσοκομεία και ούτε λίγο ούτε πολύ, ακύρωνε την πολιτική του νοσοκομείου "ΑΧΕΠΑ".
Επικαλούμενη κάποιες νομοθετικές ρυθμίσεις (τις οποίες το νοσοκομείο αντέκρουσε) η Διεύθυνση Φαρμάκων και Φαρμακείων του υπουργείου εφιστούσε την προσοχή στην πιστή τήρηση της νομοθεσίας, ορίζοντας, μεταξύ άλλων, ότι η συνταγογράφηση των φαρμάκων επιτρέπεται μόνο με την εμπορική τους ονομασία, σε συγκεκριμένη μορφή, περιεκτικότητα, ποσότητα και δοσολογία, πως η συνταγογράφηση αποτελεί αποκλειστική αρμοδιότητα του γιατρού, πως απαγορεύεται η αντικατάσταση των φαρμάκων που γράφουν οι γιατροί με άλλα σκευάσματα όμοιας δραστικής ουσίας, χωρίς την έγκριση του γιατρού κλπ.
Τέσσερις μέρες αργότερα μετά το χαμό που προκάλεσε, η εγκύκλιος αποσύρθηκε.
Η διοίκηση του νοσοκομείου "ΑΧΕΠΑ" θα προχωρήσει και σε νέες προτάσεις, που θα αποσκοπούν στην ορθολογιστική χορήγηση φαρμάκων από όλα τα νοσοκομεία της χώρας."
23/6/09
Οι Ύαινες της (μόνης) Εξουσίας
Είμαι πολύ θυμωμένος φίλοι μου.
Την ιστορία μάλλον την ξέρετε:
η εφημερίδα «Το Βήμα» κυκλοφόρησε την Κυριακή 21 Ιουνίου με ένα άρθρο για την επίσκεψη του πρωθυπουργού της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στην Αθήνα και την συνάντησή του με πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή πριν τα εγκαίνια του Μουσείου της Ακρόπολης. Μόνο που το συγκεκριμένο άρθρο αποτελεί δημιούργημα της φαντασίας όποιου του έγραψε, αφού ο Τούρκος πρωθυπουργός τελικά δεν ήρθε στην Αθήνα, επικαλούμενος λόγους υγείας!
Το φανταστικό άρθρο κάνει λόγο για το παγωμένο κλίμα που κατεγράφη κατά την εθιμοτυπική συνάντηση του πρωθυπουργού της Τουρκίας με τον Έλληνα ομόλογό του στο Μέγαρο Μαξίμου!
Το δημοσίευμα υπάρχει στην Α΄έκδοση της εφημερίδας που κυκλοφορεί στην επαρχία, ενώ στην Β΄έκδοση υπάρχει ρεπορτάζ για την ματαίωση της επίσκεψης Ερντογάν στην Αθήνα (δείτε εδώ φωτό της εφημερίδας: http://www.xblog.gr/?p=10117).
Και ερωτώ λοιπόν (ρητορικά βεβαίως), ο ανυπέρβλητα αφελής και αντεπίστροφα ηλίθιος αναγνώστης: Τί θα συνέβαινε αν σε αντίστοιχο περιστατικό ωμής παραπλάνησης της κοινής γνώμης είχε υποπέσει ένας βουλευτής (δηλ. η Νομοθετική εξουσία) ή ένας υπουργός (δηλ. η Εκτελεστική εξουσία) ή ένας δικαστής (δηλ. η Δικαστική Εξουσία);
Μα φυσικά, θα είχε φαγωθεί ζωντανός!! Από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (δηλ. την Τέταρτη εξουσία), που αέναα αναζητούν πληγωμένη σάρκα, σαν τις ύαινες. Το ατόπημα είναι για μένα εξαιρετικά βαρύ, και δικαίως θα κατασπαρασσόταν όποιος δημόσιος λειτουργός υπέπεσε σε αυτό.
Όμως, αυτή τη φορά, ο ένοχος ήταν εφημερίδα «κύρους» και υψηλής κυκλοφορίας. Η ενοχή είναι αυταπόδεικτη και μπροστά στα μάτια κάθε Εισαγγελέα που κόπτεται για την ηθική στο δημόσιο βίο μας. Πώς ανέδρασαν λοιπόν οι θεσμοί της χώρας μας;
Δεν κουνήθηκε φύλλο!! Δεν άνοιξε μύτη!! Κανένα παχύδερμο παμφάγο ζώο δεν καταδίκασε έστω για τα μάτια τον εν ψυχρώ βιασμό της κοινής μας λογικής!! Όλα είναι καλώς καμωμένα – γιατί; Διότι ο ένοχος είναι εμφανώς υπεράνω κριτικής, πολύ δε φοβάμαι ότι ο ένοχος είναι υπεράνω πάσης τιμωρίας.
Δεν αποδεικνύεται περίτρανα πλέον στα χέρια ποιών βρίσκεται η πραγματική εξουσία στον τόπο μας; Ποιός χώρος έχει την πραγματική δύναμη να διαφεντεύει τη νομή του χρήματος και τον εκμαυλισμό μέχρι αηδίας των συνειδήσεων;
Τί άλλο τρανότερο παράδειγμα μπορεί κανείς να εντοπίσει; Θυμηθείτε βέβαια και τούτο το γλοιώδες: όλοι οι δημοσιογράφοι του κατ’ ευφημισμού «ντιμπέιτ» των ευρωεκλογών προέρχονταν από τα κανάλια – αναρωτηθήκατε γιατί; Αναρωτηθήκατε πόσο εξευτελιστικό ήταν για τους «αρχηγούς» να δέχονται ως ανακριτή τους (μεταξύ άλλων φωστήρων) τον κ. Λιάτσο, το κανάλι του οποίου, εκτός του ότι διακρίνεται για την βαθειά πολιτική του φύση(!) ζητούσε από τους νέους που θα βαρεθούν το ντιμπέιτ να προτιμήσουν την ταινία του;
Πόσο πολύ μέσα στο βόθρο αντέχουν να βουλιάξουν – όλοι τους; Και για πόσο καιρό θα μας παρασέρνουν μαζί τους;
Και η ΕΣΗΕΑ, το συνδικαλιστικό όργανο των δημοσιογράφων, πώς αντέδρασε;
Μπα, δεν θα πάρουν ούτε αυτοί. Αφού χωρίς αιδώ περιλαμβάνουν στα μέλη τους εκδότες-δημοσιογράφους (Τράγκας, Χατζηνικολάου, Μάκης....) – σα να λέμε βιομήχανος μέλος της ΓΣΕΕ -, υπερηφάνως θεωρούν εαυτούς συναδέλφους με τον κ. Ευαγγελάτο που φύλαγε σκοπιές πίσω από τις κάμερες, τον κ. Πρετεντέρη που βρίσκει νόστιμο να πετά και κανά μπουκάλι στο γήπεδο, τον κ.Αναστασιάδη που κομίζει γλαύκας (ενίοτε και DVD) εις τας Αθήνας....
Και δεν μιλούν ούτε οι καλοί δημοσιογράφοι – ναι, υπάρχουν και τέτοιοι. Τόσο πολύ μέσα στο μαντρί βρίσκονται, που πνίγεται η φωνή τους από τις κραυγές των άλλων;
Και κάπως έτσι, οι ύαινες διαφεντεύουν τις ζωές μας και τα παχύδερμα, αφού σκάνε στο φαϊ, συνεχίζουν τα αμέριμνα μπανάκια στον απόπατό τους.
Και εμείς; Τί κανουμε εμείς; Γιατί αφήνουμε το θέμα να πεθάνει; Τί λοβοτομή έχουμε υποστεί και για πόσο καιρό ακόμα θα παραμένουμε μακαρίως απαθείς;
Είμαι πολύ θυμωμένος φίλοι μου. Και πρώτα απ’ όλα με τον εαυτό μου.
Την ιστορία μάλλον την ξέρετε:
η εφημερίδα «Το Βήμα» κυκλοφόρησε την Κυριακή 21 Ιουνίου με ένα άρθρο για την επίσκεψη του πρωθυπουργού της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στην Αθήνα και την συνάντησή του με πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή πριν τα εγκαίνια του Μουσείου της Ακρόπολης. Μόνο που το συγκεκριμένο άρθρο αποτελεί δημιούργημα της φαντασίας όποιου του έγραψε, αφού ο Τούρκος πρωθυπουργός τελικά δεν ήρθε στην Αθήνα, επικαλούμενος λόγους υγείας!
Το φανταστικό άρθρο κάνει λόγο για το παγωμένο κλίμα που κατεγράφη κατά την εθιμοτυπική συνάντηση του πρωθυπουργού της Τουρκίας με τον Έλληνα ομόλογό του στο Μέγαρο Μαξίμου!
Το δημοσίευμα υπάρχει στην Α΄έκδοση της εφημερίδας που κυκλοφορεί στην επαρχία, ενώ στην Β΄έκδοση υπάρχει ρεπορτάζ για την ματαίωση της επίσκεψης Ερντογάν στην Αθήνα (δείτε εδώ φωτό της εφημερίδας: http://www.xblog.gr/?p=10117).
Και ερωτώ λοιπόν (ρητορικά βεβαίως), ο ανυπέρβλητα αφελής και αντεπίστροφα ηλίθιος αναγνώστης: Τί θα συνέβαινε αν σε αντίστοιχο περιστατικό ωμής παραπλάνησης της κοινής γνώμης είχε υποπέσει ένας βουλευτής (δηλ. η Νομοθετική εξουσία) ή ένας υπουργός (δηλ. η Εκτελεστική εξουσία) ή ένας δικαστής (δηλ. η Δικαστική Εξουσία);
Μα φυσικά, θα είχε φαγωθεί ζωντανός!! Από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (δηλ. την Τέταρτη εξουσία), που αέναα αναζητούν πληγωμένη σάρκα, σαν τις ύαινες. Το ατόπημα είναι για μένα εξαιρετικά βαρύ, και δικαίως θα κατασπαρασσόταν όποιος δημόσιος λειτουργός υπέπεσε σε αυτό.
Όμως, αυτή τη φορά, ο ένοχος ήταν εφημερίδα «κύρους» και υψηλής κυκλοφορίας. Η ενοχή είναι αυταπόδεικτη και μπροστά στα μάτια κάθε Εισαγγελέα που κόπτεται για την ηθική στο δημόσιο βίο μας. Πώς ανέδρασαν λοιπόν οι θεσμοί της χώρας μας;
Δεν κουνήθηκε φύλλο!! Δεν άνοιξε μύτη!! Κανένα παχύδερμο παμφάγο ζώο δεν καταδίκασε έστω για τα μάτια τον εν ψυχρώ βιασμό της κοινής μας λογικής!! Όλα είναι καλώς καμωμένα – γιατί; Διότι ο ένοχος είναι εμφανώς υπεράνω κριτικής, πολύ δε φοβάμαι ότι ο ένοχος είναι υπεράνω πάσης τιμωρίας.
Δεν αποδεικνύεται περίτρανα πλέον στα χέρια ποιών βρίσκεται η πραγματική εξουσία στον τόπο μας; Ποιός χώρος έχει την πραγματική δύναμη να διαφεντεύει τη νομή του χρήματος και τον εκμαυλισμό μέχρι αηδίας των συνειδήσεων;
Τί άλλο τρανότερο παράδειγμα μπορεί κανείς να εντοπίσει; Θυμηθείτε βέβαια και τούτο το γλοιώδες: όλοι οι δημοσιογράφοι του κατ’ ευφημισμού «ντιμπέιτ» των ευρωεκλογών προέρχονταν από τα κανάλια – αναρωτηθήκατε γιατί; Αναρωτηθήκατε πόσο εξευτελιστικό ήταν για τους «αρχηγούς» να δέχονται ως ανακριτή τους (μεταξύ άλλων φωστήρων) τον κ. Λιάτσο, το κανάλι του οποίου, εκτός του ότι διακρίνεται για την βαθειά πολιτική του φύση(!) ζητούσε από τους νέους που θα βαρεθούν το ντιμπέιτ να προτιμήσουν την ταινία του;
Πόσο πολύ μέσα στο βόθρο αντέχουν να βουλιάξουν – όλοι τους; Και για πόσο καιρό θα μας παρασέρνουν μαζί τους;
Και η ΕΣΗΕΑ, το συνδικαλιστικό όργανο των δημοσιογράφων, πώς αντέδρασε;
Μπα, δεν θα πάρουν ούτε αυτοί. Αφού χωρίς αιδώ περιλαμβάνουν στα μέλη τους εκδότες-δημοσιογράφους (Τράγκας, Χατζηνικολάου, Μάκης....) – σα να λέμε βιομήχανος μέλος της ΓΣΕΕ -, υπερηφάνως θεωρούν εαυτούς συναδέλφους με τον κ. Ευαγγελάτο που φύλαγε σκοπιές πίσω από τις κάμερες, τον κ. Πρετεντέρη που βρίσκει νόστιμο να πετά και κανά μπουκάλι στο γήπεδο, τον κ.Αναστασιάδη που κομίζει γλαύκας (ενίοτε και DVD) εις τας Αθήνας....
Και δεν μιλούν ούτε οι καλοί δημοσιογράφοι – ναι, υπάρχουν και τέτοιοι. Τόσο πολύ μέσα στο μαντρί βρίσκονται, που πνίγεται η φωνή τους από τις κραυγές των άλλων;
Και κάπως έτσι, οι ύαινες διαφεντεύουν τις ζωές μας και τα παχύδερμα, αφού σκάνε στο φαϊ, συνεχίζουν τα αμέριμνα μπανάκια στον απόπατό τους.
Και εμείς; Τί κανουμε εμείς; Γιατί αφήνουμε το θέμα να πεθάνει; Τί λοβοτομή έχουμε υποστεί και για πόσο καιρό ακόμα θα παραμένουμε μακαρίως απαθείς;
Είμαι πολύ θυμωμένος φίλοι μου. Και πρώτα απ’ όλα με τον εαυτό μου.
19/6/09
Πράσινοι και Βένετοι
1. Χρόνια τώρα πίστευα ότι ο Ελληνικός εμφύλιος τερματίστηκε το 1949.
Έκανα λάθος.
Παραθέτω πραγματικά σχόλια έτους 2009 από βιντεάκια στο YouTube.
«Ουγκ Ουγκ Ζώον. Σου επέτρεψαν και να μιλάς. Πίσω στην τρύπα σου μωρή λουλού. Εκεί που σε λίγο καιρό θα ανταμώσεις αυτό που φοβούνται όλα τα ερπετά. Τη φωτιά»
«Κομμουνισταριά! Μια ζωή προδότες και ανθέλληνες ήσασταν, είστε και θα είστε.»
«ΟΚ, δεν είσαι ρατσιστής, είσαι μαλάκας και φασίστας. Η ουσία είναι η ίδια, σκατόμυαλε.»
«Φασίσται Κουφάλαι έρχονται κρεμάλαι.»
2. Το κείμενό μου έχει αφορμή τα όσα συμβαίνουν τις τελευταίες ημέρες σε εξωτικές περιοχές της πόλης μας, όπως η οδός Σοφοκλέους και ο Άγιος Παντελεήμονας.
Επιθέσεις πολιτών σε μετανάστες, εν είδει αυτοδικίας – πού είναι η Αστυνομία;
Επιθέσεις μεταναστών σε αυτοκίνητα και πεζούς – πού είναι η Αστυνομία;
Πολιτευόμενοι με Αριστερά και Δεξιά κοστούμια που τα διαρρηγνύουν μόλις δουν τις κάμερες – πού πήγε ο Κοινός μας Νούς;
3. Τα όσα θλιβερά συμβαίνουν την πόλη μας φοβάμαι ότι θα γενικευτούν, όσο το Κράτος αρκείται σε εφόδους εντυπωσιασμού και όχι σε κινήσεις ουσίας. Διότι, η καρδιά του προβλήματος είναι η παντελής έλλειψη μεταναστευτικής πολιτικής του Ελληνικού κράτους, από την ημέρα που οικειοθελώς άνοιξε τις πόρτες του.
Την έλλειψη αυτή προσπαθούν να υποκαταστήσουν:
(α) Οργανώσεις πολιτών με ευαισθησίες, που αντιλαμβάνονται ότι κάποιος πρέπει να ενδιαφερθεί και για τους ανθρώπους που χτυπούν απεγνωσμένα την πόρτα τους. Μέσα σε αυτές τις οργανώσεις παρεισφρύουν και άτομα κατ’ επίφαση «αντιεξουσιαστικά» που εκμεταλλεύονται καταστάσεις (μεταξύ άλλων και το τεράστιο σήμερα έλλειμμα Παιδείας) προς ίδιο όφελος, φορώντας αριστερές/προοδευτικές μάσκες προκειμένου να δημιουργήσουν εντυπώσεις για να καρπωθούν πολιτικά και οικονομικά οφέλη.
(β) Οργανώσεις ανήσυχων πολιτών που βλέπουν την πραγματική καθημερινή υποβάθμισή της ζωής τους εξαιτίας της παρουσίας των απελπισμένων μεταναστών και αναζητούν τα αυτονόητα δικαιώματά τους. Μέσα σε αυτούς παρεισφρύουν και άτομα που εκμεταλλεύονται καταστάσεις (μεταξύ άλλων και το τεράστιο σήμερα έλλειμμα Παιδείας) προς ίδιο όφελος, φορώντας δεξιές/εθνικιστικές μάσκες προκειμένου να δημιουργήσουν εντυπώσεις για να καρπωθούν πολιτικά και οικονομικά οφέλη.
Στη μέση βρίσκονται οι μετανάστες, σε μόνιμη αγωνία για ένα καλύτερο αύριο, που βεβαίως συχνά φθάνουν σε ακραίες συμπεριφορές είτε λόγω απόγνωσης είτε λόγω διαφοράς κουλτούρας, και που δυστυχώς αντιμετωπίζονται συχνά-πυκνά είτε ως «κακόμοιροι» είτε ως «μιάσματα».
4. Οι γενικεύσεις και οι αφορισμοί δεν προωθούν λύσεις. Τα προβλήματα είναι πραγματικά και ο "κακός" της υπόθεσης είναι κυρίως ο ζαμανφουτισμός του κράτους. Οι φωνές υστερίας εκατέρωθεν πρέπει να απομονώνονται διότι σίγουρα δεν προσφέρουν λύση. Πότε άραγε θα μπορέσουμε να δούμε καθαρά και να λειτουργήσουμε με το «Εμείς» και όχι το «Εγώ»;
(Εκτιμώ ότι η Ιστορία μας δεν αφήνει πολλές ελπίδες. Πράσινοι και Βένετοι, και στη μέση να χασκογελά ο Αυτοκράτορας…..)
Υ.Γ. Στην Ελλάδα, ό,τι δηλώσεις είσαι. Ας μην ταυτίζουμε λοιπόν τους όρους Αριστερός, Προοδευτικός, Φιλελεύθερος, Δεξιός κλπ. με τα κόμματα που ισχυρίζονται ότι τους εκπροσωπούν στην Ελλάδα. Διότι τα (κοινοβουλευτικά, τουλάχιστον) κόμματα στην Ελλάδα νοιώθω ότι δεν υπηρετούν ιδεολογίες μα μονάχα συμφέροντα.
(Για μια εξαιρετικά ψύχραιμη και επιστημονική προσέγγιση του όρου "ρατσισμός" δείτε σχετικές αναρτήσεις στο flamencologio.blogspot.com - Νίκο, ευχαριστώ για το προσάναμμα!)
Έκανα λάθος.
Παραθέτω πραγματικά σχόλια έτους 2009 από βιντεάκια στο YouTube.
«Ουγκ Ουγκ Ζώον. Σου επέτρεψαν και να μιλάς. Πίσω στην τρύπα σου μωρή λουλού. Εκεί που σε λίγο καιρό θα ανταμώσεις αυτό που φοβούνται όλα τα ερπετά. Τη φωτιά»
«Κομμουνισταριά! Μια ζωή προδότες και ανθέλληνες ήσασταν, είστε και θα είστε.»
«ΟΚ, δεν είσαι ρατσιστής, είσαι μαλάκας και φασίστας. Η ουσία είναι η ίδια, σκατόμυαλε.»
«Φασίσται Κουφάλαι έρχονται κρεμάλαι.»
2. Το κείμενό μου έχει αφορμή τα όσα συμβαίνουν τις τελευταίες ημέρες σε εξωτικές περιοχές της πόλης μας, όπως η οδός Σοφοκλέους και ο Άγιος Παντελεήμονας.
Επιθέσεις πολιτών σε μετανάστες, εν είδει αυτοδικίας – πού είναι η Αστυνομία;
Επιθέσεις μεταναστών σε αυτοκίνητα και πεζούς – πού είναι η Αστυνομία;
Πολιτευόμενοι με Αριστερά και Δεξιά κοστούμια που τα διαρρηγνύουν μόλις δουν τις κάμερες – πού πήγε ο Κοινός μας Νούς;
3. Τα όσα θλιβερά συμβαίνουν την πόλη μας φοβάμαι ότι θα γενικευτούν, όσο το Κράτος αρκείται σε εφόδους εντυπωσιασμού και όχι σε κινήσεις ουσίας. Διότι, η καρδιά του προβλήματος είναι η παντελής έλλειψη μεταναστευτικής πολιτικής του Ελληνικού κράτους, από την ημέρα που οικειοθελώς άνοιξε τις πόρτες του.
Την έλλειψη αυτή προσπαθούν να υποκαταστήσουν:
(α) Οργανώσεις πολιτών με ευαισθησίες, που αντιλαμβάνονται ότι κάποιος πρέπει να ενδιαφερθεί και για τους ανθρώπους που χτυπούν απεγνωσμένα την πόρτα τους. Μέσα σε αυτές τις οργανώσεις παρεισφρύουν και άτομα κατ’ επίφαση «αντιεξουσιαστικά» που εκμεταλλεύονται καταστάσεις (μεταξύ άλλων και το τεράστιο σήμερα έλλειμμα Παιδείας) προς ίδιο όφελος, φορώντας αριστερές/προοδευτικές μάσκες προκειμένου να δημιουργήσουν εντυπώσεις για να καρπωθούν πολιτικά και οικονομικά οφέλη.
(β) Οργανώσεις ανήσυχων πολιτών που βλέπουν την πραγματική καθημερινή υποβάθμισή της ζωής τους εξαιτίας της παρουσίας των απελπισμένων μεταναστών και αναζητούν τα αυτονόητα δικαιώματά τους. Μέσα σε αυτούς παρεισφρύουν και άτομα που εκμεταλλεύονται καταστάσεις (μεταξύ άλλων και το τεράστιο σήμερα έλλειμμα Παιδείας) προς ίδιο όφελος, φορώντας δεξιές/εθνικιστικές μάσκες προκειμένου να δημιουργήσουν εντυπώσεις για να καρπωθούν πολιτικά και οικονομικά οφέλη.
Στη μέση βρίσκονται οι μετανάστες, σε μόνιμη αγωνία για ένα καλύτερο αύριο, που βεβαίως συχνά φθάνουν σε ακραίες συμπεριφορές είτε λόγω απόγνωσης είτε λόγω διαφοράς κουλτούρας, και που δυστυχώς αντιμετωπίζονται συχνά-πυκνά είτε ως «κακόμοιροι» είτε ως «μιάσματα».
4. Οι γενικεύσεις και οι αφορισμοί δεν προωθούν λύσεις. Τα προβλήματα είναι πραγματικά και ο "κακός" της υπόθεσης είναι κυρίως ο ζαμανφουτισμός του κράτους. Οι φωνές υστερίας εκατέρωθεν πρέπει να απομονώνονται διότι σίγουρα δεν προσφέρουν λύση. Πότε άραγε θα μπορέσουμε να δούμε καθαρά και να λειτουργήσουμε με το «Εμείς» και όχι το «Εγώ»;
(Εκτιμώ ότι η Ιστορία μας δεν αφήνει πολλές ελπίδες. Πράσινοι και Βένετοι, και στη μέση να χασκογελά ο Αυτοκράτορας…..)
Υ.Γ. Στην Ελλάδα, ό,τι δηλώσεις είσαι. Ας μην ταυτίζουμε λοιπόν τους όρους Αριστερός, Προοδευτικός, Φιλελεύθερος, Δεξιός κλπ. με τα κόμματα που ισχυρίζονται ότι τους εκπροσωπούν στην Ελλάδα. Διότι τα (κοινοβουλευτικά, τουλάχιστον) κόμματα στην Ελλάδα νοιώθω ότι δεν υπηρετούν ιδεολογίες μα μονάχα συμφέροντα.
(Για μια εξαιρετικά ψύχραιμη και επιστημονική προσέγγιση του όρου "ρατσισμός" δείτε σχετικές αναρτήσεις στο flamencologio.blogspot.com - Νίκο, ευχαριστώ για το προσάναμμα!)
18/6/09
Η Ηλικία του Γέλιου
(Αναζητώντας σταθερά σημεία αναφοράς στο πανδαιμόνιο γύρω μας, γυρίζουμε πολύ συχνά σε "εκείνα" τα χρόνια....)
Να' μαι λοιπόν που γύρισα
στους πρώτους πόρους της ζωής,
στις γνώριμες πευκοβελόνες.
Κατάσπαρτα τα χείλη μου μ'αγκάθια,
για να γευτώ το θρίαμβο των τζιτζικιών,
να πυρπολήσω τη φωτιά της μνήμης.
Να'μαι λοιπόν που γύρισα
πάνω στις ίδιες τις συκιές,
με μόνο ένδυμα το καλοκαίρι.
Γυρεύοντας την ηλικία του γέλιου,
εκεί που σε παλιά σπιρτόκουτα
τις βουερές χρυσόμυγες αποθηκεύαμε
και μ' άνθη μυγδαλιάς
πετροβολούσαμε τον κόσμο.
Αλέκος Ε. Φλωράκης
Να' μαι λοιπόν που γύρισα
στους πρώτους πόρους της ζωής,
στις γνώριμες πευκοβελόνες.
Κατάσπαρτα τα χείλη μου μ'αγκάθια,
για να γευτώ το θρίαμβο των τζιτζικιών,
να πυρπολήσω τη φωτιά της μνήμης.
Να'μαι λοιπόν που γύρισα
πάνω στις ίδιες τις συκιές,
με μόνο ένδυμα το καλοκαίρι.
Γυρεύοντας την ηλικία του γέλιου,
εκεί που σε παλιά σπιρτόκουτα
τις βουερές χρυσόμυγες αποθηκεύαμε
και μ' άνθη μυγδαλιάς
πετροβολούσαμε τον κόσμο.
Αλέκος Ε. Φλωράκης
16/6/09
Lolek - "Alone"
Αν δεν παινέψεις το σπίτι σου θα πέσει να σε πλακώσει.....
Κυκλοφόρησε ο πρώτος προσωπικός δίσκος του Lolek (κατά κόσμον Γιάννη Αναγνωστάτου) στη δημιουργία του οποίου είχα τη χαρά να συμμετέχω με το ακκορντεόν μου.
Δείγμα της δουλειάς μπορείτε να ακούσετε εδώ:
http://www.myspace.com/lolekspace
Γιαννάκο, καλή επιτυχία!!
Κυκλοφόρησε ο πρώτος προσωπικός δίσκος του Lolek (κατά κόσμον Γιάννη Αναγνωστάτου) στη δημιουργία του οποίου είχα τη χαρά να συμμετέχω με το ακκορντεόν μου.
Δείγμα της δουλειάς μπορείτε να ακούσετε εδώ:
http://www.myspace.com/lolekspace
Γιαννάκο, καλή επιτυχία!!
15/6/09
Endless night
Every night and every morn
Some to misery are born,
Every morn and every night
Some are born to sweet delight.
Some are born to sweet delight,
Some are born to endless night.
We are led to believe a lie
When we see not thro' the eye,
Which was born in a night to perish in a night,
When the soul slept in beams of light.
God appears, and God is light,
To those poor souls who dwell in night;
But does a human form display
To those who dwell in realms of day.
William Blake, Auguries of Innocence
Some to misery are born,
Every morn and every night
Some are born to sweet delight.
Some are born to sweet delight,
Some are born to endless night.
We are led to believe a lie
When we see not thro' the eye,
Which was born in a night to perish in a night,
When the soul slept in beams of light.
God appears, and God is light,
To those poor souls who dwell in night;
But does a human form display
To those who dwell in realms of day.
William Blake, Auguries of Innocence
9/6/09
Ποιητική
-Προδίδετε πάλι τὴν Ποίηση, θὰ μοῦ πεῖς,
Τὴν ἱερότερη ἐκδήλωση τοῦ Ἀνθρώπου
Τὴ χρησιμοποιεῖτε πάλι ὡς μέσον, ὑποζύγιον
Τῶν σκοτεινῶν ἐπιδιώξεών σας
Ἐν πλήρει γνώσει τῆς ζημιᾶς ποὺ προκαλεῖτε
Μὲ τὸ παράδειγμά σας στοὺς νεωτέρους.
-Τὸ τί δὲν πρόδωσες ἐσὺ νὰ μοῦ πεῖς
Ἐσὺ κι οἱ ὅμοιοί σου, χρόνια καὶ χρόνια,
Ἕνα πρὸς ἕνα τὰ ὑπάρχοντά σας ξεπουλώντας
Στὶς διεθνεῖς ἀγορὲς καὶ τὰ λαϊκὰ παζάρια
Καὶ μείνατε χωρὶς μάτια γιὰ νὰ βλέπετε, χωρὶς ἀφτιὰ ν᾿ ἀκοῦτε,
Μὲ σφραγισμένα στόματα καὶ δὲ μιλᾶτε.
Γιὰ ποιὰ ἀνθρώπινα ἱερὰ μᾶς ἐγκαλεῖτε;
Ξέρω: κηρύγματα καὶ ρητορεῖες πάλι, θὰ πεῖς.
Ἔ ναὶ λοιπόν! Κηρύγματα καὶ ρητορεῖες.
Σὰν πρόκες πρέπει νὰ καρφώνονται οἱ λέξεις.
Νὰ μὴν τὶς παίρνει ὁ ἄνεμος.
Μανόλης Αναγνωστάκης
Τὴν ἱερότερη ἐκδήλωση τοῦ Ἀνθρώπου
Τὴ χρησιμοποιεῖτε πάλι ὡς μέσον, ὑποζύγιον
Τῶν σκοτεινῶν ἐπιδιώξεών σας
Ἐν πλήρει γνώσει τῆς ζημιᾶς ποὺ προκαλεῖτε
Μὲ τὸ παράδειγμά σας στοὺς νεωτέρους.
-Τὸ τί δὲν πρόδωσες ἐσὺ νὰ μοῦ πεῖς
Ἐσὺ κι οἱ ὅμοιοί σου, χρόνια καὶ χρόνια,
Ἕνα πρὸς ἕνα τὰ ὑπάρχοντά σας ξεπουλώντας
Στὶς διεθνεῖς ἀγορὲς καὶ τὰ λαϊκὰ παζάρια
Καὶ μείνατε χωρὶς μάτια γιὰ νὰ βλέπετε, χωρὶς ἀφτιὰ ν᾿ ἀκοῦτε,
Μὲ σφραγισμένα στόματα καὶ δὲ μιλᾶτε.
Γιὰ ποιὰ ἀνθρώπινα ἱερὰ μᾶς ἐγκαλεῖτε;
Ξέρω: κηρύγματα καὶ ρητορεῖες πάλι, θὰ πεῖς.
Ἔ ναὶ λοιπόν! Κηρύγματα καὶ ρητορεῖες.
Σὰν πρόκες πρέπει νὰ καρφώνονται οἱ λέξεις.
Νὰ μὴν τὶς παίρνει ὁ ἄνεμος.
Μανόλης Αναγνωστάκης
5/6/09
Προεδρευομένη Κοινοβουλευτική Δικτατορία
Ας μιλήσουμε λίγο για πολιτική. Λίγο, σας το υπόσχομαι.
1. Στις 8 Δεκεμβρίου του 1974 οι Έλληνες ψηφοφόροι αποφάσισαν (σοφά κατά τη γνώμη μου), με ποσοστό σχεδόν 70%, την εγκαθίδρυση στη χώρα Αβασίλευτης Δημοκρατίας. Βεβαίως, από τότε μέχρι σήμερα (35 έτη) κανένα άλλο δημοψήφισμα για οποιοδήποτε θέμα δεν έχει διεξαχθεί. Οι κυβερνώντες μας έκριναν ότι είναι σοφότεροι και γνωρίζουν καλύτερα – το δημοψήφισμα χάρη στο οποίο κυβερνάνε βολικά ξεχάστηκε.
2. Και κάπως έτσι ο Ελληνικός κυρίαρχος λαός υποδέχθηκε με τιμές βασιλιά τον πολιτικό που κάποτε κατηγορήθηκε για βία και νοθεία, που έζησε τα σκληρά χρόνια της Δημοκρατίας μεταξύ Καρτιέ Λατέν και Μονμάρτρης και που επέστρεψε θριαμβευτής σε μια χώρα με ελάχιστη συλλογική μνήμη.
3. Μια χώρα που, πολύ σύντομα, αποκαθήλωσε τον Βασιλιά-Εθνάρχη και εγκαθίδρυσε τον (εξ αίματος βεβαίως) Βασιλιά-Ρήτορα με ποσοστό 48%. Ο Μεσσίας των ανθρώπων που διψούσαν να πιστέψουν, έχοντας αποδοχή που όμοιά της δεν γνώρισε άλλος πολιτικός στη μεταπολιτευτική Ελλάδα, κατάφερε σε 8 χρόνια να απαξιώσει τη Δημόσια Διοίκηση, να συστήσει ως ομοτράπεζους στην εξουσία τους μεγαλοσυνδικαλιστές (κατά το μεγαλοκαρχαρίες, μεγαλοεργολάβοι κλπ), να νανουρίσει τους εν δυνάμει πεινασμένους με τον πύρινο αλλά και κατευναστικό λόγο του.
4. (Παρένθεση βεβαίως αποτέλεσε η Οικουμενική κυβέρνηση. Έκαναν άλλωστε ό,τι μπορούσαν για να ξεχαστεί ταχέως αυτό το Θέατρο Σκιών.)
5. Και ο κυρίαρχος λαός, μέσα στην παραζάλη των λερωμένων Pampers, φέρνει στην εξουσία τον Βασιλιά-Εφιάλτη της επάρατης Δεξιά μαζί με την αθώα Κόκκινη περιστερά. Και στην πορεία διαπιστώνει ότι η οσμή του ωμού κρέατος της εξουσίας ωθεί και τους «Άξιοι Εισίν» πνευματικούς μας ταγούς να κόψουν μια δαγκωνιά. Και η Αβασίλευτη Δημοκρατία οδηγείται σε Ειδικές Δίκες με άφαντους κατηγορούμενους, νεκρούς στο πεδίο της μάχης και τον μοναδικό Υπουργό που πρέπει να πλήρωσε σε αυτή τη χώρα από το ’74 και μετά.
6. Και κάπως έτσι ο κυρίαρχος λαός αποφασίζει οικειοθελώς να δώσει ξανά τα σκήπτρα στον ηγέτη που λίγα χρόνια πριν καταψήφισε ως ακατάλληλο (και ποιον άλλον να έβρισκε δηλαδή?)– βοήθησε και μια ροζ βίλλα, το αείμνηστο κίνημα του Αύριο και βεβαίως η μεγαλειώδης Εφιαλτική διακυβέρνηση. Αν κάποιος θυμάται κάτι άλλο από αυτή τη Δεύτερη Ευκαιρία πέρα από τα στίφη όρνεων που ανέμεναν να τραφούν έξω από το Ωνάσσειο, κερδίζει χρυσό δαχτυλίδι.
7. Σαν αυτό που έλαβε ο επόμενος δημοκράτης Βασιλιάς-Κινέζος. Οι τύχες της χώρας του ανατέθηκαν από το Ιερό Κονκλάβιο κομματικών και οικονομικών ηγουμένων, προτιμώμενος τριών άλλων ευέλπιδων ηγετών. Και ο Βασιλιάς-Κινέζος, καθισμένος στο φαγοπότι, στερούμενος ο ίδιος το φαγητό του τρεφόμενος με Ευρωπαϊκά οράματα, δεν πρόσεξε ότι το τραπέζι άδειασε ταχέως από τους νέους ομοτράπεζους της Εξουσίας.
8. Και όταν τα γιουρούσια επεκτάθηκαν και στα διπλανά τραπέζια, ο κυρίαρχος λαός στράφηκε εκ νέου στην εξ αίματος διαδοχή. Και έστεψε τον Βασιλιά-Καρνάβαλο. Που μάλλον στάθηκε ανήμπορος να εντοπίσει τους νταβατζήδες, νικήθηκε κατά κράτος από τον Βασιλιά-Άνεμο και προτίμησε να παραδώσει και αυτός προς βορά τα υπόλοιπα τραπέζια, όχι όμως μόνο στους ομοτράπεζούς του – αλλά και σε όποιον άλλον πρόλαβε να αρπάξει.
9. Και ο κυρίαρχος λαός φαίνεται πως εκ νέου θα στραφεί στην εξ αίματος διαδοχή. Διότι ψάχνει ακόμη για Σωτήρες και Μεσσίες που δεν πρόκειται να βρει. Διότι αγαπά να επικαλείται (και να οικειοποιείται!!!) τον Χρυσό Αιώνα ενώ ταυτόχρονα αδιαφορεί για το ότι η Παιδεία του βρίσκεται κάπου στην Εποχή του Χαλκού. Και διότι οι Ηγέτες του προφανώς ουδόλως ενοχλούνται από όσα συμβαίνουν έξω από το γυάλινο παλάτι τους. Γιατί όχι, άλλωστε? Αφού κανείς δεν σπάει το τζάμι?
10. (Τα «μικρά» κόμματα δεν μπορούν και – κυρίως – δεν θέλουν πραγματικά να κυβερνήσουν. Γι’ αυτό και είναι έξω από την ιστορία μας. Το φανατικά ακροδεξιό ΚΚΕ, ο χαμένος στην Αβάσταχτη Ελαφρότητά του ΣΥΝ, το επικίνδυνα θλιβερό στον λαϊκισμό του ΛΑΟΣ.)
11. Σήμερα, μας καλούν βεβαίως να ψηφίσουμε για την Ευρώπη. Με εκπληκτικά επίκαιρα συνθήματα όπως «με σύμμαχο εσένα», «αποφασίζουμε για την Ελλάδα», «τιμώρησέ τους», «για την Ελλάδα με τους Έλληνες» και το κορυφαίο όλων «χάσε ένα μπάνιο να χάσουν τον ύπνο τους».
12. Νομίζω πως το 1974 ο Ολοκληρωτισμός δεν κατατροπώθηκε. Ως Ιός που σέβεται τον εαυτό του μεταλλάχθηκε, έβαλε το μανδύα της Δημοκρατίας και μας παρείχε βεβαίως το δικαίωμα να αποφασίζουμε. Αλλά μονάχα για το ποιοι θα ορίζουν την δική τους τύχη και τη δική τους ψυχή.
Για τη δική μας τύχη και ψυχή, οι κυβερνώντες μας έχουν ξοδέψει ήδη τόνους Pampers…
Υ.Γ.1. Ευχαριστώ τους Βασίλη, Γιώργο, Φαίδωνα και Φώτη για την αφορμή και τα ερεθίσματα.
Υ.Γ.2. Επίτηδες στάθηκα στα αρνητικά όλων αυτών των ετών. Τα θετικά δεν τα αναφέρω, γιατί δεν είναι να θριαμβολογεί κανείς επειδή έκανε αυτά για τα οποία ψηφίσθηκε….
Υ.Γ.3. Παρακαλώ όσους επιθυμήσουν να με μαστιγώσουν να μην ξεχάσουν στην πορεία τα επιχειρήματά τους!
1. Στις 8 Δεκεμβρίου του 1974 οι Έλληνες ψηφοφόροι αποφάσισαν (σοφά κατά τη γνώμη μου), με ποσοστό σχεδόν 70%, την εγκαθίδρυση στη χώρα Αβασίλευτης Δημοκρατίας. Βεβαίως, από τότε μέχρι σήμερα (35 έτη) κανένα άλλο δημοψήφισμα για οποιοδήποτε θέμα δεν έχει διεξαχθεί. Οι κυβερνώντες μας έκριναν ότι είναι σοφότεροι και γνωρίζουν καλύτερα – το δημοψήφισμα χάρη στο οποίο κυβερνάνε βολικά ξεχάστηκε.
2. Και κάπως έτσι ο Ελληνικός κυρίαρχος λαός υποδέχθηκε με τιμές βασιλιά τον πολιτικό που κάποτε κατηγορήθηκε για βία και νοθεία, που έζησε τα σκληρά χρόνια της Δημοκρατίας μεταξύ Καρτιέ Λατέν και Μονμάρτρης και που επέστρεψε θριαμβευτής σε μια χώρα με ελάχιστη συλλογική μνήμη.
3. Μια χώρα που, πολύ σύντομα, αποκαθήλωσε τον Βασιλιά-Εθνάρχη και εγκαθίδρυσε τον (εξ αίματος βεβαίως) Βασιλιά-Ρήτορα με ποσοστό 48%. Ο Μεσσίας των ανθρώπων που διψούσαν να πιστέψουν, έχοντας αποδοχή που όμοιά της δεν γνώρισε άλλος πολιτικός στη μεταπολιτευτική Ελλάδα, κατάφερε σε 8 χρόνια να απαξιώσει τη Δημόσια Διοίκηση, να συστήσει ως ομοτράπεζους στην εξουσία τους μεγαλοσυνδικαλιστές (κατά το μεγαλοκαρχαρίες, μεγαλοεργολάβοι κλπ), να νανουρίσει τους εν δυνάμει πεινασμένους με τον πύρινο αλλά και κατευναστικό λόγο του.
4. (Παρένθεση βεβαίως αποτέλεσε η Οικουμενική κυβέρνηση. Έκαναν άλλωστε ό,τι μπορούσαν για να ξεχαστεί ταχέως αυτό το Θέατρο Σκιών.)
5. Και ο κυρίαρχος λαός, μέσα στην παραζάλη των λερωμένων Pampers, φέρνει στην εξουσία τον Βασιλιά-Εφιάλτη της επάρατης Δεξιά μαζί με την αθώα Κόκκινη περιστερά. Και στην πορεία διαπιστώνει ότι η οσμή του ωμού κρέατος της εξουσίας ωθεί και τους «Άξιοι Εισίν» πνευματικούς μας ταγούς να κόψουν μια δαγκωνιά. Και η Αβασίλευτη Δημοκρατία οδηγείται σε Ειδικές Δίκες με άφαντους κατηγορούμενους, νεκρούς στο πεδίο της μάχης και τον μοναδικό Υπουργό που πρέπει να πλήρωσε σε αυτή τη χώρα από το ’74 και μετά.
6. Και κάπως έτσι ο κυρίαρχος λαός αποφασίζει οικειοθελώς να δώσει ξανά τα σκήπτρα στον ηγέτη που λίγα χρόνια πριν καταψήφισε ως ακατάλληλο (και ποιον άλλον να έβρισκε δηλαδή?)– βοήθησε και μια ροζ βίλλα, το αείμνηστο κίνημα του Αύριο και βεβαίως η μεγαλειώδης Εφιαλτική διακυβέρνηση. Αν κάποιος θυμάται κάτι άλλο από αυτή τη Δεύτερη Ευκαιρία πέρα από τα στίφη όρνεων που ανέμεναν να τραφούν έξω από το Ωνάσσειο, κερδίζει χρυσό δαχτυλίδι.
7. Σαν αυτό που έλαβε ο επόμενος δημοκράτης Βασιλιάς-Κινέζος. Οι τύχες της χώρας του ανατέθηκαν από το Ιερό Κονκλάβιο κομματικών και οικονομικών ηγουμένων, προτιμώμενος τριών άλλων ευέλπιδων ηγετών. Και ο Βασιλιάς-Κινέζος, καθισμένος στο φαγοπότι, στερούμενος ο ίδιος το φαγητό του τρεφόμενος με Ευρωπαϊκά οράματα, δεν πρόσεξε ότι το τραπέζι άδειασε ταχέως από τους νέους ομοτράπεζους της Εξουσίας.
8. Και όταν τα γιουρούσια επεκτάθηκαν και στα διπλανά τραπέζια, ο κυρίαρχος λαός στράφηκε εκ νέου στην εξ αίματος διαδοχή. Και έστεψε τον Βασιλιά-Καρνάβαλο. Που μάλλον στάθηκε ανήμπορος να εντοπίσει τους νταβατζήδες, νικήθηκε κατά κράτος από τον Βασιλιά-Άνεμο και προτίμησε να παραδώσει και αυτός προς βορά τα υπόλοιπα τραπέζια, όχι όμως μόνο στους ομοτράπεζούς του – αλλά και σε όποιον άλλον πρόλαβε να αρπάξει.
9. Και ο κυρίαρχος λαός φαίνεται πως εκ νέου θα στραφεί στην εξ αίματος διαδοχή. Διότι ψάχνει ακόμη για Σωτήρες και Μεσσίες που δεν πρόκειται να βρει. Διότι αγαπά να επικαλείται (και να οικειοποιείται!!!) τον Χρυσό Αιώνα ενώ ταυτόχρονα αδιαφορεί για το ότι η Παιδεία του βρίσκεται κάπου στην Εποχή του Χαλκού. Και διότι οι Ηγέτες του προφανώς ουδόλως ενοχλούνται από όσα συμβαίνουν έξω από το γυάλινο παλάτι τους. Γιατί όχι, άλλωστε? Αφού κανείς δεν σπάει το τζάμι?
10. (Τα «μικρά» κόμματα δεν μπορούν και – κυρίως – δεν θέλουν πραγματικά να κυβερνήσουν. Γι’ αυτό και είναι έξω από την ιστορία μας. Το φανατικά ακροδεξιό ΚΚΕ, ο χαμένος στην Αβάσταχτη Ελαφρότητά του ΣΥΝ, το επικίνδυνα θλιβερό στον λαϊκισμό του ΛΑΟΣ.)
11. Σήμερα, μας καλούν βεβαίως να ψηφίσουμε για την Ευρώπη. Με εκπληκτικά επίκαιρα συνθήματα όπως «με σύμμαχο εσένα», «αποφασίζουμε για την Ελλάδα», «τιμώρησέ τους», «για την Ελλάδα με τους Έλληνες» και το κορυφαίο όλων «χάσε ένα μπάνιο να χάσουν τον ύπνο τους».
12. Νομίζω πως το 1974 ο Ολοκληρωτισμός δεν κατατροπώθηκε. Ως Ιός που σέβεται τον εαυτό του μεταλλάχθηκε, έβαλε το μανδύα της Δημοκρατίας και μας παρείχε βεβαίως το δικαίωμα να αποφασίζουμε. Αλλά μονάχα για το ποιοι θα ορίζουν την δική τους τύχη και τη δική τους ψυχή.
Για τη δική μας τύχη και ψυχή, οι κυβερνώντες μας έχουν ξοδέψει ήδη τόνους Pampers…
Υ.Γ.1. Ευχαριστώ τους Βασίλη, Γιώργο, Φαίδωνα και Φώτη για την αφορμή και τα ερεθίσματα.
Υ.Γ.2. Επίτηδες στάθηκα στα αρνητικά όλων αυτών των ετών. Τα θετικά δεν τα αναφέρω, γιατί δεν είναι να θριαμβολογεί κανείς επειδή έκανε αυτά για τα οποία ψηφίσθηκε….
Υ.Γ.3. Παρακαλώ όσους επιθυμήσουν να με μαστιγώσουν να μην ξεχάσουν στην πορεία τα επιχειρήματά τους!
4/6/09
Μπροστά στο νόμο
(Το δημοφιλέστερο απόσπασμα της "Δίκης" - αφιερωμένο στο φίλο Νίκο)
"Μπροστά στο νόμο στέκει ένας θυρωρός, σ' αυτό το θυρωρό έρχεται ένας χωρικός και ζητά να μπει μέσα. Μα ο θυρωρός λέει πως δεν μπορεί να τον αφήσει τώρα να μπει. Ο άνθρωπος συλλογιέται και ύστερα ρωτά μήπως θα μπορούσε να μπει αργότερα. «Ίσως», λέει ο θυρωρός, «τώρα όμως όχι». Η πόρτα είναι ανοιχτή όπως πάντα και καθώς παραμερίζει ο θυρωρός, σκύβει ο άνθρωπος, για να κοιτάξει μέσα από την πόρτα. Μόλις το αντιλήφθηκε αυτό ο θυρωρός, γελά και λέει: «Αν το τραβά η όρεξή σου, δοκίμασε να μπεις, μ' όλο που σου το απαγόρεψα. Πρόσεξε όμως: είμαι δυνατός. Και δεν είμαι παρά ο πιο κάτω απ' όλους τους θυρωρούς. Από αίθουσα σ' αίθουσα είναι κι άλλοι θυρωροί, ο ένας πιο δυνατός από τον άλλο. Τη θέα του τρίτου μόλις, ούτ' εγώ μπορώ να την αντέξω».
Τέτοιες δυσκολίες δεν τις περίμενε ο χωρικός. Ο νόμος ωστόσο πρέπει να 'ναι στον καθένα και πάντα προσιτός, σκέπτεται, και καθώς τώρα κοιτάζει προσεχτικά το θυρωρό, τυλιγμένο στο γούνινο πανωφόρι του, τη μεγάλη σουβλερή του μύτη, τη μακριά, αραιή, μαύρη, τατάρικη γενειάδα, αποφασίζει να περιμένει καλύτερα ίσαμε να πάρει την άδεια να μπει. Ο θυρωρός του δίνει ένα σκαμνί και τον αφήνει να καθίσει πλάι στην πόρτα. Εκεί δα κάθεται μέρες και χρόνια. Κάνει πολλές προσπάθειες να του επιτρέψουν να μπει, και κουράζει το θυρωρό με τα παρακάλια του. Ο θυρωρός τού κάνει συχνά μικρορωτήματα, σαν αυτά που κάνουν οι μεγάλοι κύριοι, και στο τέλος του λέει ολοένα πως δεν μπορεί ακόμα να τον αφήσει να μπει. Ο άνθρωπος, που ήταν καλά εφοδιασμένος για το ταξίδι του, ξόδεψε όλα, ακόμη κι ό,τι πολύτιμο είχε, σε δωροδοκίες για το θυρωρό. Εκείνος τα δέχεται όλα και ύστερα λέει: «Τα δέχομαι μόνο και μόνο για να μη νομίσεις πως παράλειψες τίποτα».
Όλα αυτά τα πολλά χρόνια ο άνθρωπος παρατηρεί το θυρωρό σχεδόν αδιάκοπα. Αποξεχνά τους άλλους θυρωρούς, κι αυτός ο πρώτος τού φαίνεται το μοναδικό εμπόδιο για να μπει στο νόμο. Καταριέται την κακή τύχη. Τα πρώτα χρόνια χωρίς συγκρατημό και δυνατά, αργότερα, όσο γεράζει, μουρμουρίζει μόνο. Αρχίζει να παιδιαρίζει και, μια και μελετώντας χρόνια το θυρωρό γνώρισε και τους ψύλλους του γούνινου γιακά του, παρακαλεί και τους ψύλλους να τον βοηθήσουν και ν' αλλάξουν τη γνώμη του θυρωρού. Τέλος, το φως λιγοστεύει και δεν ξέρει αν γύρω του αλήθεια σκοτεινιάζει, ή αν μονάχα τα μάτια του τον απατούν. Ωστόσο, αναγνωρίζει τώρα μια λάμψη μέσα στο σκοτάδι, που ξεχύνεται άσβεστη μέσα από του νόμου την πόρτα. Δεν έχει πια πολλή ζωή. Πριν από το θανατό του σμίγουν οι πείρες όλης του της ζωής σε ένα ρώτημα, που δεν είχε κάνει ως σήμερα στο θυρωρό. Του γνέφει, γιατί δεν μπορεί πια ν' ανασηκώσει το ξυλιασμένο του κορμί. Ο θυρωρός πρέπει να σκύψει πολύ κοντά του, γιατί το ύψος του ανθρώπου έχει πολύ αλλάξει. «Τι θες λοιπόν ακόμα να μάθεις;» ρωτά ο θυρωρός, «είσαι αχόρταγος...» «Όλοι μάχονται για το νόμο», λέει ο άνθρωπος, «πώς τυχαίνει να μη ζητά κανένας άλλος εκτός από μένα να μπει;» Ο θυρωρός νιώθει πως ο άνθρωπος αγγίζει κιόλας στο τέλος και, για να φτάσει την ακοή του που χάνεται, ουρλιάζει: «Κανένας άλλος δε μπορούσε να γίνει δεκτός εδώ, γιατί η είσοδος ήταν για σένα προορισμένη. Πηγαίνω τώρα να την κλείσω».
1/6/09
Η μπριζόλα και η πολιτική
(Το κείμενο που ακολουθεί έγραψε ο Ουμπέρτο Έκο την περίοδο του πολέμου του Βιετνάμ (1973), με αφορμή έναν πιανίστα που τοποθετήθηκε πολιτικά πριν από μια συναυλία. Ο Έκο θεωρεί αυτονόητο το δικαίωμα του καλλιτέχνη να λειτουργήσει έτσι. Το ερώτημά μου όμως είναι: θα θεωρούσαμε αυτονόητο το δικαίωμα αυτό αν ξαφνικά ο καλλιτέχνης υποστήριζε ιδέες "αιρετικές", όπως π.χ. το φασισμό; Κάθε σχόλιο δεκτό με ανυπομονησία....)
Πέρασε κιόλας ένας μήνας από τότε που ο πιανίστας Maurizio Pollini προσπάθησε να διαβάσει την πολυσυζητημένη δήλωση για το Βιετνάμ, πριν αρχίσει τη συναυλία στην αίθουσα της «Εταιρείας του Κουαρτέτου», και η διαμάχη δεν τελείωσε ακόμη: το αποδεικνύουν τα γράμματα που συνεχίζουν να έρχονται στα γραφεία των εφημερίδων του Μιλάνου, καθώς και η δήλωση των μουσικών που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στην εφημερίδα «Il Giorno». Πιστεύω επομένως ότι δε θα είναι κακό αν προσπαθήσω να κάνω μια θεωρητική εξέταση του γεγονότος από όλες-του τις πλευρές, γιατί πράγματι η χειρονομία του Pollini και η αντίδραση που προκάλεσε, δεν αφορά μόνο την πολιτική, αλλά τον ίδιο το ρόλο και την έννοια της τέχνης και του καλλιτέχνη της εποχής-μας. Ας δούμε λοιπόν ποιο είναι το νόημα του επεισοδίου από πολιτική σκοπιά, από αισθητική σκοπιά («τι είναι η τέχνη») και από κοινωνιολογική σκοπιά («τι είναι σήμερα ο καλλιτέχνης;»).
Ειπώθηκε ότι ο Pollini έκανε πολιτική μέσα σ' ένα περιβάλλον που, από παράδοση και ορισμό, πρέπει να είναι άσχετο με την πολιτική. Ωραία. Ας προσπαθήσουμε τώρα να φανταστούμε τι θα συνέβαινε αν ο Pollini, δίνοντας μια συναυλία μετά από μια καταστροφική νεροποντή, ή μετά από κάποιο σεισμό, ή ακόμη μετά από ένα τρομαχτικό αεροπορικό δυστύχημα, άρχιζε τη βραδιά διαβάζοντας μια συγκινητική δήλωση συμπαράστασης, ζητώντας απ' το κοινό ενός λεπτού σιγή. Είναι εύκολο να υποθέσουμε ότι όλοι θα σηκωνόντουσαν και, συγκινημένοι, θα δεχόντουσαν την ευγενική πρόταση.
Αυτό όμως που έγινε είναι ότι ο Pollini θέλησε να μιλήσει για τα θύματα άγριων βομβαρδισμών που συγκλόνισαν όλο τον κόσμο. Και οι περισσότεροι θεατές αρνήθηκαν αυτή την έκκληση. Γιατί; Προφανώς γιατί οι διαφωνούντες κάνανε διάκριση μεταξύ θυμάτων για τα οποία είναι ωραίο και ευγενικό να συγκινείται κανείς και θυμάτων για τα οποία πρέπει να δυσπιστούμε. Επομένως αυτός που έκανε πολιτική, ανοιχτή, δηλωμένη, ευτελή, είναι το ακροατήριο που σταμάτησε τον Pollini: είναι σαν να του είπε: «Σώπα, αυτοί οι νεκροί δεν είναι όλων-μας, όπως οι νεκροί ενός σεισμού. Είναι μόνο δικοί-σου και των φίλων-σου. Υπάρχουν νεκροί και νεκροί».
Βέβαια, ο Pollini έκανε μια πολιτική χειρονομία, αλλά ας μην είμαστε υποκριτές κι ας μην κάνουμε πως πιστεύουμε ότι μόνο αυτός έκανε πολιτική: στην αίθουσα υπήρχαν δύο πολιτικές και κανένας (όπως είναι φυσικό) δε συμπεριφέρθηκε κατά τρόπο απολιτικό. Και δεν είναι πράγματι δυνατό. Το να λέει κανείς ότι στο Βιετνάμ σκοτώνονται άνθρωποι αλλά υπάρχουν και προνομιούχες νησίδες στις οποίες ο αντίλαλος από τον έξω κόσμο δεν πρέπει να εισχωρεί, είναι πολιτική χειρονομία και προϋποθέτει μια κάποια πολιτική αντίληψη της τέχνης: η τέχνη είναι αυτό που ευχαριστιέται κανείς όταν δε θέλει να σκέφτεται την πραγματικότητα.
Έχουμε το δικαίωμα να το δηλώσουμε, όπως μπορούμε και να πούμε ότι ο άνθρωπος δεν κατάγεται από τον πίθηκο, αλλά ας καταλάβουμε ότι αυτή η δήλωση κρύβει μια φιλοσοφία και η φιλοσοφία μιαν ιδεολογία.
Έτσι φτάνουμε στο δεύτερο σημείο. Ποια είναι η θέση της τέχνης, των καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων, σε σχέση με τις άλλες μορφές της πραγματικότητας; Ίσως οι περισσότεροι από τους θαμώνες της «Εταιρείας του Κουαρτέτου», που πάνε ν' ακούσουν Chopin —όπως οι κατώτεροί-τους κάθονται σπίτι ν' ακούσουνε την εκπομπή Καντσονίσιμα (δηλαδή να συγκινηθούνε με απλοϊκές μελωδίες)— δε βλέπουν αυτό το πρόβλημα. Αλλά οι σύγχρονοι καλλιτέχνες, είναι γνωστό, το αντιμετωπίζουν και μάλιστα κατά τρόπο δραματικό. Σε σημείο που καμιά φορά αρνούνται την ίδια την τέχνη. Είναι επομένως λογικό ένας ευαίσθητος καλλιτέχνης, καθώς ετοιμάζεται ν' ακουμπήσει τα πλήκτρα του πιάνου, τη στιγμή που γύρω-του συμβαίνουν πράγματα συγκλονιστικά για τη συνείδηση κάθε πολιτισμένου ανθρώπου, να αναρωτηθεί: «Έχω το δικαίωμα να κάνω αυτό που κάνω, να χρησιμοποιήσω την τέχνη για να προσποιηθώ ότι τίποτε δε συμβαίνει, να χρησιμοποιήσω την τέχνη σαν ναρκωτικό;».
Και είναι σωστό που αποφάσισε να εκθέσει στο κοινό τους λόγους μιας ανησυχίας. Ήταν ανησυχία που, κι αυτό είναι σημαντικό, δεν αφορούσε μόνο τη συνείδηση του Pollini σαν «homo politicus», αλλά και τη συνείδηση του Pollini σαν καλλιτέχνη. Επίτηδες ο Pollini έσπασε την τελετουργία της συναυλίας, γιατί αυτή η τελετουργία τον υποχρέωνε να θεωρήσει το ρόλο-του σαν κάτι ξεκομμένο απ' οτιδήποτε υπήρχε πριν και μετά. Λες και οι μεγάλοι συνθέτες των οποίων τα έργα εκτελούσε δε γράψανε τη μουσική-τους αντιδρώντας σε ιστορικές περιστάσεις, σε συγκεκριμένα γεγονότα, σε πάθη της εποχής-τους. Επομένως, ακόμη και με την ιδιότητα του καλλιτέχνη, είχε την υποχρέωση να θυμίσει στο κοινό-του ότι η συναυλία δεν είναι νεκρική πομπή.
Αποκρούοντας την ενέργειά-του (και αρνούμενο τουλάχιστο να τη συζητήσει) ένα μεγάλο μέρος του κοινού απαίτησε αντίθετα να γίνει το κοντσέρτο νεκρική πομπή, τελετή νεκροταφείου με μουσική χωρίς ζωντάνια, απόκρυφη δραστηριότητα όπως η ανάγνωση πορνογραφικών περιοδικών, χώρος διανοητικού ευνουχισμού. Αν είχε νόημα να μιλήσουμε χρησιμοποιώντας όρους αποκλειστικά αισθητικούς, θά 'πρεπε να πούμε στους μελομανείς που σκανδαλίστηκαν ότι εκείνο το βράδυ πρόσβαλαν και ταπείνωσαν την τέχνη σαν δραστηριότητα που συνεχώς αναζητά τους λόγους της ύπαρξής-της, τη λειτουργία-της και τα όριά-της.
Τελευταίο ερώτημα. Τι είναι ο καλλιτέχνης; Στη σύγχρονη κοινωνία, κυρίως, ο καλλιτέχνης εκτός των άλλων είναι και βεντέτα. Θέλει δε θέλει. Μ' αυτή την ιδιότητα παίζει συγκεκριμένο κοινωνικό ρόλο: είναι αντικείμενο θαυμασμού και μίμησης. Αν έχει μακριά μαλλιά, θα τον μιμηθούν οι νέοι. Οι ερωτικές-του περιπέτειες ενδιαφέρουν τα λαϊκά έντυπα. Οι αρρώστιες-του θ’ αναγκάσουνε τις εφημερίδες να του αφιερώσουν πολλά άρθρα. Η κοινωνία χρησιμοποιεί τον καλλιτέχνη σαν πρότυπο, σαν αντικείμενο ταύτισης και προβολής και, σ' αντάλλαγμα, του παρέχει ένα ευρύ φάσμα ελευτερίας: του συγχωρεί την πολυγαμία, τη χρήση ναρκωτικών, το εκκεντρικό ντύσιμο, την ομοφυλοφιλία, τους τσακωμούς στα νάιτ κλαμπ, την προσβολή των φωτορεπόρτερ.
Απ' αυτόν το νόμο δεν ξεφεύγουν ούτε οι ερμηνευτές κλασικής μουσικής, οι τενόροι, οι διευθυντές ορχήστρας, οι σοπράνο που εμφανίζονται γυμνές στη σκηνή. Πριν καιρό ο Francesco Alberoni διατύπωσε μια κοινωνιολογική θεωρία των ειδώλων σαν μέλη μιας «ελίτ χωρίς εξουσία». Ασκούν μια τεράστια επιρροή πάνω στο κοινό, υπό τον όρο να μένουν έξω από τη σφαίρα της διαχείρισης των κοινών πραγμάτων. Η θεωρία επιβεβαιώθηκε από την περίπτωση Pollini, το αγαπημένο και πολυθαυμασμένο είδωλο στο οποίο οι θεατές θα επιτρέπανε τα πάντα (ακόμη και να διακόψει τη συναυλία γιατί κάποιος έβηξε στην αίθουσα, ή γιατί δεν του άρεσε η γραβάτα κάποιου κυρίου στην πρώτη σειρά), αλλά στο οποίο δεν μπορέσανε να συγχωρέσουνε το ότι προσπάθησε να επέμβει κατά κάποιο τρόπο στα κοινά πράγματα.
Αυτό σημαίνει απλά ότι το είδωλο (είτε πρόκειται για την τραγουδίστρια Μίνα είτε για τον Πικάσο) η αστική κοινωνία, που το πληρώνει και το προσκαλεί να περάσει το Σαββατοκύριακο στη βίλα, το αντιμετωπίζει όπως αντιμετώπιζαν κάποτε το γελωτοποιό. Ας μιλάμε στον ενικό, αλλά να είναι σαφές ποιοι είναι τ' αφεντικά (που διαχειρίζονται τα οικονομικά, οπλίζουνε συμμορίες και στρατούς και κηρύσσουνε πολέμους) και ποιοι είναι οι σαλτιμπάνγκοι (που, εννοείται, δεν πρέπει να ταφούν σε αγιασμένα χώματα). Έτσι οι αγαναχτισμένοι μελομανείς δε διστάσανε να διαχωρίσουν τους ρόλους και να επιβάλουν τις αποστάσεις. Οι πόλεμοι, είπανε στον Pollini, είναι δική-μας υπόθεση. Εσύ κοίτα να μας διασκεδάσεις.
Και πράγματι, τι θα λέγαμε για ένα σερβιτόρο που πριν μας δώσει το πιάτο με την μπριζόλα, θα ήθελε να μας εκθέσει τις πολιτικές-του ανησυχίες; Το κοινό της «Εταιρείας του Κουαρτέτου» θύμησε στον Pollini, και σε όλους εμάς, ότι σε μια καταναλωτική κοινωνία η τέχνη είναι ένα γαστρονομικό αγαθό.
Μ' αυτόν τον τρόπο αυτό το κοινό έκανε πολιτική και ταπείνωσε την τέχνη.Τι να πει κανείς; Καλή-μας όρεξη.
Πέρασε κιόλας ένας μήνας από τότε που ο πιανίστας Maurizio Pollini προσπάθησε να διαβάσει την πολυσυζητημένη δήλωση για το Βιετνάμ, πριν αρχίσει τη συναυλία στην αίθουσα της «Εταιρείας του Κουαρτέτου», και η διαμάχη δεν τελείωσε ακόμη: το αποδεικνύουν τα γράμματα που συνεχίζουν να έρχονται στα γραφεία των εφημερίδων του Μιλάνου, καθώς και η δήλωση των μουσικών που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στην εφημερίδα «Il Giorno». Πιστεύω επομένως ότι δε θα είναι κακό αν προσπαθήσω να κάνω μια θεωρητική εξέταση του γεγονότος από όλες-του τις πλευρές, γιατί πράγματι η χειρονομία του Pollini και η αντίδραση που προκάλεσε, δεν αφορά μόνο την πολιτική, αλλά τον ίδιο το ρόλο και την έννοια της τέχνης και του καλλιτέχνη της εποχής-μας. Ας δούμε λοιπόν ποιο είναι το νόημα του επεισοδίου από πολιτική σκοπιά, από αισθητική σκοπιά («τι είναι η τέχνη») και από κοινωνιολογική σκοπιά («τι είναι σήμερα ο καλλιτέχνης;»).
Ειπώθηκε ότι ο Pollini έκανε πολιτική μέσα σ' ένα περιβάλλον που, από παράδοση και ορισμό, πρέπει να είναι άσχετο με την πολιτική. Ωραία. Ας προσπαθήσουμε τώρα να φανταστούμε τι θα συνέβαινε αν ο Pollini, δίνοντας μια συναυλία μετά από μια καταστροφική νεροποντή, ή μετά από κάποιο σεισμό, ή ακόμη μετά από ένα τρομαχτικό αεροπορικό δυστύχημα, άρχιζε τη βραδιά διαβάζοντας μια συγκινητική δήλωση συμπαράστασης, ζητώντας απ' το κοινό ενός λεπτού σιγή. Είναι εύκολο να υποθέσουμε ότι όλοι θα σηκωνόντουσαν και, συγκινημένοι, θα δεχόντουσαν την ευγενική πρόταση.
Αυτό όμως που έγινε είναι ότι ο Pollini θέλησε να μιλήσει για τα θύματα άγριων βομβαρδισμών που συγκλόνισαν όλο τον κόσμο. Και οι περισσότεροι θεατές αρνήθηκαν αυτή την έκκληση. Γιατί; Προφανώς γιατί οι διαφωνούντες κάνανε διάκριση μεταξύ θυμάτων για τα οποία είναι ωραίο και ευγενικό να συγκινείται κανείς και θυμάτων για τα οποία πρέπει να δυσπιστούμε. Επομένως αυτός που έκανε πολιτική, ανοιχτή, δηλωμένη, ευτελή, είναι το ακροατήριο που σταμάτησε τον Pollini: είναι σαν να του είπε: «Σώπα, αυτοί οι νεκροί δεν είναι όλων-μας, όπως οι νεκροί ενός σεισμού. Είναι μόνο δικοί-σου και των φίλων-σου. Υπάρχουν νεκροί και νεκροί».
Βέβαια, ο Pollini έκανε μια πολιτική χειρονομία, αλλά ας μην είμαστε υποκριτές κι ας μην κάνουμε πως πιστεύουμε ότι μόνο αυτός έκανε πολιτική: στην αίθουσα υπήρχαν δύο πολιτικές και κανένας (όπως είναι φυσικό) δε συμπεριφέρθηκε κατά τρόπο απολιτικό. Και δεν είναι πράγματι δυνατό. Το να λέει κανείς ότι στο Βιετνάμ σκοτώνονται άνθρωποι αλλά υπάρχουν και προνομιούχες νησίδες στις οποίες ο αντίλαλος από τον έξω κόσμο δεν πρέπει να εισχωρεί, είναι πολιτική χειρονομία και προϋποθέτει μια κάποια πολιτική αντίληψη της τέχνης: η τέχνη είναι αυτό που ευχαριστιέται κανείς όταν δε θέλει να σκέφτεται την πραγματικότητα.
Έχουμε το δικαίωμα να το δηλώσουμε, όπως μπορούμε και να πούμε ότι ο άνθρωπος δεν κατάγεται από τον πίθηκο, αλλά ας καταλάβουμε ότι αυτή η δήλωση κρύβει μια φιλοσοφία και η φιλοσοφία μιαν ιδεολογία.
Έτσι φτάνουμε στο δεύτερο σημείο. Ποια είναι η θέση της τέχνης, των καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων, σε σχέση με τις άλλες μορφές της πραγματικότητας; Ίσως οι περισσότεροι από τους θαμώνες της «Εταιρείας του Κουαρτέτου», που πάνε ν' ακούσουν Chopin —όπως οι κατώτεροί-τους κάθονται σπίτι ν' ακούσουνε την εκπομπή Καντσονίσιμα (δηλαδή να συγκινηθούνε με απλοϊκές μελωδίες)— δε βλέπουν αυτό το πρόβλημα. Αλλά οι σύγχρονοι καλλιτέχνες, είναι γνωστό, το αντιμετωπίζουν και μάλιστα κατά τρόπο δραματικό. Σε σημείο που καμιά φορά αρνούνται την ίδια την τέχνη. Είναι επομένως λογικό ένας ευαίσθητος καλλιτέχνης, καθώς ετοιμάζεται ν' ακουμπήσει τα πλήκτρα του πιάνου, τη στιγμή που γύρω-του συμβαίνουν πράγματα συγκλονιστικά για τη συνείδηση κάθε πολιτισμένου ανθρώπου, να αναρωτηθεί: «Έχω το δικαίωμα να κάνω αυτό που κάνω, να χρησιμοποιήσω την τέχνη για να προσποιηθώ ότι τίποτε δε συμβαίνει, να χρησιμοποιήσω την τέχνη σαν ναρκωτικό;».
Και είναι σωστό που αποφάσισε να εκθέσει στο κοινό τους λόγους μιας ανησυχίας. Ήταν ανησυχία που, κι αυτό είναι σημαντικό, δεν αφορούσε μόνο τη συνείδηση του Pollini σαν «homo politicus», αλλά και τη συνείδηση του Pollini σαν καλλιτέχνη. Επίτηδες ο Pollini έσπασε την τελετουργία της συναυλίας, γιατί αυτή η τελετουργία τον υποχρέωνε να θεωρήσει το ρόλο-του σαν κάτι ξεκομμένο απ' οτιδήποτε υπήρχε πριν και μετά. Λες και οι μεγάλοι συνθέτες των οποίων τα έργα εκτελούσε δε γράψανε τη μουσική-τους αντιδρώντας σε ιστορικές περιστάσεις, σε συγκεκριμένα γεγονότα, σε πάθη της εποχής-τους. Επομένως, ακόμη και με την ιδιότητα του καλλιτέχνη, είχε την υποχρέωση να θυμίσει στο κοινό-του ότι η συναυλία δεν είναι νεκρική πομπή.
Αποκρούοντας την ενέργειά-του (και αρνούμενο τουλάχιστο να τη συζητήσει) ένα μεγάλο μέρος του κοινού απαίτησε αντίθετα να γίνει το κοντσέρτο νεκρική πομπή, τελετή νεκροταφείου με μουσική χωρίς ζωντάνια, απόκρυφη δραστηριότητα όπως η ανάγνωση πορνογραφικών περιοδικών, χώρος διανοητικού ευνουχισμού. Αν είχε νόημα να μιλήσουμε χρησιμοποιώντας όρους αποκλειστικά αισθητικούς, θά 'πρεπε να πούμε στους μελομανείς που σκανδαλίστηκαν ότι εκείνο το βράδυ πρόσβαλαν και ταπείνωσαν την τέχνη σαν δραστηριότητα που συνεχώς αναζητά τους λόγους της ύπαρξής-της, τη λειτουργία-της και τα όριά-της.
Τελευταίο ερώτημα. Τι είναι ο καλλιτέχνης; Στη σύγχρονη κοινωνία, κυρίως, ο καλλιτέχνης εκτός των άλλων είναι και βεντέτα. Θέλει δε θέλει. Μ' αυτή την ιδιότητα παίζει συγκεκριμένο κοινωνικό ρόλο: είναι αντικείμενο θαυμασμού και μίμησης. Αν έχει μακριά μαλλιά, θα τον μιμηθούν οι νέοι. Οι ερωτικές-του περιπέτειες ενδιαφέρουν τα λαϊκά έντυπα. Οι αρρώστιες-του θ’ αναγκάσουνε τις εφημερίδες να του αφιερώσουν πολλά άρθρα. Η κοινωνία χρησιμοποιεί τον καλλιτέχνη σαν πρότυπο, σαν αντικείμενο ταύτισης και προβολής και, σ' αντάλλαγμα, του παρέχει ένα ευρύ φάσμα ελευτερίας: του συγχωρεί την πολυγαμία, τη χρήση ναρκωτικών, το εκκεντρικό ντύσιμο, την ομοφυλοφιλία, τους τσακωμούς στα νάιτ κλαμπ, την προσβολή των φωτορεπόρτερ.
Απ' αυτόν το νόμο δεν ξεφεύγουν ούτε οι ερμηνευτές κλασικής μουσικής, οι τενόροι, οι διευθυντές ορχήστρας, οι σοπράνο που εμφανίζονται γυμνές στη σκηνή. Πριν καιρό ο Francesco Alberoni διατύπωσε μια κοινωνιολογική θεωρία των ειδώλων σαν μέλη μιας «ελίτ χωρίς εξουσία». Ασκούν μια τεράστια επιρροή πάνω στο κοινό, υπό τον όρο να μένουν έξω από τη σφαίρα της διαχείρισης των κοινών πραγμάτων. Η θεωρία επιβεβαιώθηκε από την περίπτωση Pollini, το αγαπημένο και πολυθαυμασμένο είδωλο στο οποίο οι θεατές θα επιτρέπανε τα πάντα (ακόμη και να διακόψει τη συναυλία γιατί κάποιος έβηξε στην αίθουσα, ή γιατί δεν του άρεσε η γραβάτα κάποιου κυρίου στην πρώτη σειρά), αλλά στο οποίο δεν μπορέσανε να συγχωρέσουνε το ότι προσπάθησε να επέμβει κατά κάποιο τρόπο στα κοινά πράγματα.
Αυτό σημαίνει απλά ότι το είδωλο (είτε πρόκειται για την τραγουδίστρια Μίνα είτε για τον Πικάσο) η αστική κοινωνία, που το πληρώνει και το προσκαλεί να περάσει το Σαββατοκύριακο στη βίλα, το αντιμετωπίζει όπως αντιμετώπιζαν κάποτε το γελωτοποιό. Ας μιλάμε στον ενικό, αλλά να είναι σαφές ποιοι είναι τ' αφεντικά (που διαχειρίζονται τα οικονομικά, οπλίζουνε συμμορίες και στρατούς και κηρύσσουνε πολέμους) και ποιοι είναι οι σαλτιμπάνγκοι (που, εννοείται, δεν πρέπει να ταφούν σε αγιασμένα χώματα). Έτσι οι αγαναχτισμένοι μελομανείς δε διστάσανε να διαχωρίσουν τους ρόλους και να επιβάλουν τις αποστάσεις. Οι πόλεμοι, είπανε στον Pollini, είναι δική-μας υπόθεση. Εσύ κοίτα να μας διασκεδάσεις.
Και πράγματι, τι θα λέγαμε για ένα σερβιτόρο που πριν μας δώσει το πιάτο με την μπριζόλα, θα ήθελε να μας εκθέσει τις πολιτικές-του ανησυχίες; Το κοινό της «Εταιρείας του Κουαρτέτου» θύμησε στον Pollini, και σε όλους εμάς, ότι σε μια καταναλωτική κοινωνία η τέχνη είναι ένα γαστρονομικό αγαθό.
Μ' αυτόν τον τρόπο αυτό το κοινό έκανε πολιτική και ταπείνωσε την τέχνη.Τι να πει κανείς; Καλή-μας όρεξη.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)